کلزا گیاهی است قدیمی که کشت آن به دو هزار سال قبل از میلاد باز می گردد. این روغن به عنوان روغن چراغ، روغن خوراکی و گیاه علوفه ای در تغذیۀ دام مورد استفاده قرار می گرفته است.
برخی یافته ها به کشت کلزای زمستانه در آلمان و استفاده از روغن آن به عنوان روغن چراغ و خوراکی اشاره دارد. در اواخر سده های میانی از این روغن برای تولید صابون و نیز روغن روشنایی استفاده می شده است.
با توسعۀ صنعت ماشین های بخار، از این روغن به عنوان لغزان کنندۀ موتور های بخار استفاده می شد و سبب توسعۀ کشت کلزا در کانادا گردید. قبل از آغاز جنگ جهانی دوم، کشت کلزا در کانادا فقط به صورت تحقیقاتی انجام می شد. در بهار 1942 تحقیقات زراعی برای تولید این دانه آغاز شد و در سال 1943 مقدار قابل توجهی از این دانه در کانادا تولید شد که کلزای کشت شده از دو گونۀ مختلف بود.
در سال های اخیر به منظور حذف یا به حداقل رساندن مقادیر اسید چرب اروسیک در روغن و گلوکوزینولیت در کنجاله (بخش غیر روغنی دانه)، تلاش های آزمایشگاهی و اصلاحی متعددی صورت گرفته است.
در نتیجۀ تلاش های اصلاحی، صفت فوق مثبت در ارقام پر محصول کلزا تثبیت شده و انقلابی در زراعت و تغذیۀ این گیاه به وجود آورده است. میزان اسید چرب اولئیک و لینو لنیک به ترتیب تا 25 و 55 درصد افزایش داده شده و در عوض اسیدهای چرب نامطلوب آن نظیر اروسیک و لینولینک به میزان 100 و 10 درصد کاهش داده شده است.
روغن کانولا یا کلزا را همراه با سایر روغن های گیاهی دیگر به عنوان یک ماسک مغذی برای پوست خود می توانید استفاده کنید. همچنین از این روغن به عنوان یک مادۀ غذایی برای سلامت بیشتر و در سرخ کردن مواد غذایی می توانید بهره ببرید.
خواص روغن کلزا
روغن کلزا به دلیل داشتن اسیدهای چرب اشباع نشده و نداشتن کلسترول از محبوبیت بالایی برخوردار است.
این دانۀ گیاهی در مناطق معتدل پرورش داده می شود. در سده های گذشته محل رویش اولیۀ آن کرانۀ شرقی دریای مدیترانه بوده است. شواهد بسیاری حاکی از آن است که این گیاه از 2000 سال پیش از میلاد مسیح در هند مورد استفاده قرار می گرفته است. دانۀ کلزا دارای 55% روغن، 42% پروتئین و 21% پوست می باشد. به دانۀ کلزایی که از آن روغن استخراج می شود کانولا نیز می گویند. در زیل به کاربردهای آن اشاره می کنیم.
1- درمان سرماخوردگی و از بین بردن خلط سینه.
2- ادرار آور، ملین و از بین بردن یبوست.
3- درمان سرفه های مزمن.
4- از بین بردن نزله های ششی.
5- روغن مناسبی برای گیاهخواران است.
6- در دمای بالا سمی نمی شود و مناسب برای سرخ کردن است.
7- حاوی آنتی اکسیدان و از بین برندۀ رادیکال های آزاد است.
8- درمان مشکلات پوستی و بیماریهای ناشی از اگزما می باشد.
روغن کلزا از فواید بسیاری برخوردار است و استفاده از آن سلامت شما را تضمین می کند. این روغن برای سلامت قلب، مو، کاهش چربی شکمی، زیبایی، از بین بردن شورۀ سر، درمان تشنج، ضد التهاب، ریزش مو، کاهش لخته های خونی، تأمین ویتامین «ای»، کاهش ابتلا به بیماریهای قلبی، کاهش لخته های خونی، رفع تورم و التهاب، کاهش چربی خون، کاهش خطر ابتلا به دیابت و سندروم متابولیک و بسیاری بیماریهای دیگر مؤثر می باشد. در ادامه به شرح کامل فوائد روغن کلزا می پردازیم.
روغن کلزا دارای اسیدهای چرب ضروری است.
اصلی ترین مؤلفه ای که استفاده از این روغن را ترویج می کند وجود امگا3 موجود در این روغن گیاهی است. اسید چرب امگا 3 که در ماهی و نیز روغن کلزا یافت می شود سلامت مغز را تضمین می کند. کلزا به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی مفاصل را تقویت می کند. این روغن سبب نفوذپذیری سلول های مغزی، بهبود سیستم تنفسی و گردش خون و نیز بهبود عملکرد مغز می شود. اسید آلفا لیتولنیک موجود در روغن کلزا از حملۀ قلبی جلوگیری می کند این اسید سبب کاهش کلسترول خون شده و باعث سلامت قلب می شود.
این روغن حاوی امگا 3، امگا 6، اسید آلفا لینولنیک و اسید لینولنیک می باشد. امگا 6 به عنوان یک چربی سالم و مفید برای بدن بوده و بر روی سلامت مغز کودکان مؤثر می باشد.
روغن کلزا و تأمین ویتامین «ای» بدن.
یکی از مهمترین دلایلی که سبب پیری زودرس افراد می شود کمبود ویتامین « ای» در بدن آنهاست. این ویتامین سبب می شود افراد از بیماریهای قلبی، سرطان، اختلال حافظه، در امان باشند. ویتامین «ای» موجود در این روغن سبب سلامت چشم، پوست، مو و سیستم ایمنی می گردد. اگر می خواهید دچار زوال عقل نشوید از این روغن بی رنگ و بو در وعده های غذایی خود بهره ببرید.
در هر وعدۀ غذایی که از روغن کلزا استفاده می کنیدیک چهارم نیاز بدن به ویتامین «ای» را فراهم کرده اید.
این روغن سومین روغن نباتی مشهور و محبوب در جهان به شمار می رود.
روغن کلزا و درمان بیماریهای قلبی.
از عوامل به وجود آمدن سکتۀ قلبی کلسترول بالای خون بوده که با استفاده از روغن های جامد تشدید می شود. بیماران قلبی و عروقی می توانند از این روغن برای کاهش کلسترول خون و سلامت قلب بهره گیرند. این روغن گیاهی با مادۀ گیاهی به نام فیتوسترول ترکیب شده و به جذب کلسترول خون می پردازد.
مصرف این روغن سبب تنظیم ضربان قلب، کاهش التهاب قلب و کاهش لخته های خونی می شود.
جایگزین کردن روغن کانولا به جای روغن های جامد سبب افزایش امگا 3 و کاهش کلسترول خون می شود. استفاده از این روغن مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی را کاهش می هد.
روغن کلزا از دیدگاه زیبایی.
در کنار استفادۀ خوراکی از روغن کلزا از آن به عنوان یک محصول آرایشی بهداشتی در راستای درمان و بهبود مشکلات پوست و مو بهره ببرید.
روغن کلزا و مراقبت از موهای خشک.
اگر موی خشک و آسیب دیده ای دارید برای رفع آن موی خود را با روغن کلزا ماساژ دهید. بوسیلۀ ماساژ موی سر با این روغن پوشش ایجاد شده در مو مانع آسیب رساندن اشعۀ خورشید و آلاینده های طبیعی می شود.
اگر موی شما از شدت خشکی وز شده با استفاده از اسپری دست ساز روغن کلزا آن را برطرف نمایید. کافی است یک لیوان آب ولرم و یک قاشق چایخوری روغن کلزا را ترکیب کرده و آن را روی موی سر اسپری نمایید.
روغن کلزا و درمان شورۀ سر.
شورۀ سر از مهمترین مشکلات مو بوده که سبب پوسته پوسته شدن سر و خارش پوست آن می شود. برای رفع این مشکل 10 قاشق روغن کلزا را همراه با 3 قاشق روغن درخت چای ترکیب کرده موی خود را با آن ماساژ دهید مدت 30 دقیقه اجازه دهید روی مو باقی بماند سپس با آب ولرم مو را شستشو دهید این کار ریزش مو و شورۀ سر را درمان می کند.
می توانید به جای روغن چای از روغن زیتون و بادام همراه با روغن کلزا،استفاده نمایید.
روغن کلزا و درمان ریزش مو.
ممکن است ریزش مو به علت عدم خون رسانی به پوست سر باشد بنابراین با تغذیۀ ریشۀ مو این مشکل را به راحتی درمان نمایید. بدین منظور روغن کلزا را با روغن زیتون ترکیب کنید و به پوست سر بمالید. استفاده از روغن اسطوخودس نیز مفید است. بهتر است قبل از رفتن به حمام مانند یک ماسک، لایه ای از ترکیب به دست آمده را روی سر قرار داده و بعد از مدت 20دقیقه موی سر را آبکشی نمایید.
در هفته سه بار از ماسک موی سر روغن کلزا استفاده کرده و از ریزش مو جلوگیری نمایید.
روغن کلزا و بیماریهای پوستی.
با استفاده از روغن کلزا پُروسۀ پیری را به تعویق اندازید. برای این منظور خط لبخند، خط اخم، جای جوش، آکنه و سایر مشکلات پوستی و قسمتهای مد نظر خود را با روغن کلزا ماساژ دهید. برای آبرسانی پوست و جلوگیری از خشکی و شکنندگی پوست نیز از مزایای این روغن بهره ببرید.
انعطاف پذیری پوست از مهمترین عواملی است که پیری زودرس را از بین می برد. با استفاده از روغن کلزا پوستی شاداب و جوان را تجربه کنید.
خواص دانۀ کلزا
خواص روغن کلزا برگرفته از خاصیت این دانۀ گیاهی است که در مناطق معتدل رشد می کند. براساس تحقیقات انجام شده اگر از این روغن 5 برابر بیشتر از سایر روغن های معمولی استفاده شود مشکلی پیش نخواهد آورد. کودکان هم می توانند از این دانۀ گیاهی استفاده کرده و از فوائد بی نظیر آن بهره ببرند.
لینولنیک موجود در این روغن سبب افزایش غشای مغز کودکان شده و رشد بهتری در کودک ایجاد می کند. مصرف این روغن بی رنگ و بی بو برای کلیۀ گروه های سنی توصیه می شود.
کلام آخر
روغن کلزا خواص فراوانی دارد و از نظر طب سنتی نیز تأیید می شود.
- مصرف این روغن سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان روده شده و نیز درد معده را برطرف می سازد.
- سبب بهبودی در وضع جسمی بیماران دیابتی و حتی درمان دیابت می شود.
- ویتامین «ای» موجود در آن از پیری زودرس جلوگیری می کند.
- چربی اضافۀ ناحیۀ اطراف شکم و پهلو را برطرف می کند.
- با کاهش کلسترول از بیماریهای قلبی جلوگیری می کند.
- با کاهش لخته های خونی از سکتۀ قلبی و مغزی جلوگیری می کند.
- ضد صرع و تشنج بوده و بیماریهای مرتبط با آن را درمان می کند.
- گرفتگی عضلات را رفع کرده و درد ناشی از آسیب دیدگی آن را کاهش می دهد.
- تسکین دهندۀ دردهای مربوط به بیماریهای استخوانی مثل روماتیسم می باشد.
